За Покајанието и Исповедта

Браќа и сестри кои постите! Да се плашиме од скаменетата нечувствителност за нашите гревови. Да се плашиме од својата гордост која вели: мене не ми е потребно простување на гревовите; јас не сум виновен, јас не сум грешен, моите гревови се лесни, човечки; или, не ми е тешко да живеам со моите гревови. Тоа е сатанска гордост и самиот сатана упорно во нашето срце ги повторува тие исти зборови. Да ги почувствуваме длабоко, длабоко, со целото свое срце сите свои беззаконија, заради нив да издишеме од длабочината на душата, поради нив да пролееме солзи на скрушеност и ќе Го смилостивиме разгневениот Владика. Ниту малку да не се оправдуваме себеси како фарисеите, лицемерите, бидејќи, речено е: „никој жив нема да се оправда пред Господа“ (Пс. 142, 2). Само преку искрено покајание поради гревовите може Бог да ни се смилува. Да ја оставиме рамнодушноста и оладеноста, со огнен дух да Му служиме на Господ.

Во својата сегашна состојба, човекот потполно е проникнат од гордоста, лукавството, маловерието, сомнежот, неверието, непослушноста, лесноумноста, злобата, развратот, зависта, користољубието, тврдоста, мрзливоста, а понекогаш и со малодушноста, душевната здодевност, крадењето, лагите, хулите. Колкав голем труд го очекува секој човек, христијанин, за да се исчисти од нечистотијата и гнилежните страсти!

Покајанието мора да биде искрено и потполно слободно, а никако временски изнудено или од страна на оној кој исповеда. Да се каеш, значи да ја чувствуваш лагата, безумието и вината за своите гревови во срцето, значи да станеш свесен дека со нив Го натаживме Создателот, Господ, Отецот и Добротворецот, бескрајно Светиот и Оној Кој бескрајно се гади од гревовите, а тоа значи со својата душа да се посака поправување и искупување.

Гревот одвојува од Бога, Кој е наш вечен живот. Преку честа исповед гревот ја губи својата моќ, заводливост и пријатност. Кога луѓето често и искрено би се каеле, брзо би се стопиле нивните страсти, а нивните гревови би ја изгубиле својата сила. Треба да се биде строг кон себе, без штедење да се себеосудуваме, енергично да се бориме против своите похоти и лоши навики, и со својата сила да тежнееме кон своето преобразување низ искрено покајание, воздржливост, дела на љубовта, а пред сè, низ молитвата на срцето. Навистина е Божји дар да се чувствува длаболка болка поради гревовите. Тоа е полно покајание, самоосудување со цврста намера да се остави дотогашниот гревовен живот, да се стане нов човек, да се помириме со Бога и со сопствената совест. Тоа е, исто така, и цврста доверба во Божјата сепростувачка добрина. Само оној кој свесно и искрено се кае добива простување. За непокајните, пак, следува пропаст.

„Секое тело ќе го види Божјото спасение“ (20.01.2013 11:30)

Бидејќи Крштението не е само богопознание, туку и обврска за преобразба и богоугодни дела, Христовиот Предвесник и Крстител не укажувал само на познанието на Бога, туку проповедал и покајание, барајќи достојни плодови на покајанието, односно праведност, милосрдие, скромност, љубов и вистина. Тој укажува и на тоа дека преземените обврски, доколку не ги следат дела, нема да бидат од полза, туку напротив, ќе го осудат човекот, затоа и ги посочува секирата и вечниот оган: „Секое дрво, што не дава добар плод, се сече и се фрла во оган“ (Матеј 3, 10).

Господовиот Предвесник не поттикнувал само на почетокот од покајанието, што се изразува преку оддалечувањето од злото и ползата од смиреното срце, туку барал и достојни плодови на покајанието. Какви се тие плодови? Пред сѐ, тоа е исповедта: „Тогаш... доаѓаа кај него... исповедајќи ги своите гревови, и тој ги крштеваше“ (Матеј 3, 5-6). Освен тоа, тука се праведноста, давањето мислотина, умереноста, љубовта, вистината: „Никого не присилувајте, никого не клеветете... Кој има две облеки, нека му даде на оној кој нема; а кој има храна нека го прави истото“ (Лука 3, 14; 11). „Секоја долина нека се исполни и секоја планина и секој рид нека се снизат“ (Лука 3, 5). Што сака да каже со овие зборови? Она истото што Господ јасно го разгласува: „Секој кој се воздигнува, ќе биде понизен, а кој се понизува ќе биде воздигнат.“ (Лука 18, 14). „Кривините нека се исправат и нарамнините патишта нека се израмнат, и секое тело ќе го види Божјото спасение!“ (Лука 3, 5-6), вели Јован Крстителот. Кривините се: лагите, измамите и клеветите, а нерамнте патишта се: гневот, омразата, зависта и злопамтењето, односно, сѐ она што може да се поправи и избрише со делата на покајнието. На тој начин, „секое тело“, односно секој човек од секој народ и племе, кога ќе се исправи и поправи со покајанието, „ќе го види Божјото спасение!“.

Св. Григориј Палама